Legal Look: Victor de Pous over complexiteit
> Kan cloud computing te complex zijn? Eenvoud, gemak, betalen voor gebruik. De geroemde voordelen van clouddiensten zijn bij vriend en vijand bekend. Dat de praktijk zich anders kan tonen, laat zich raden. We wijzen op de volgende verbintenisrechtelijke zaak, die recent voor de Overijsselse rechter diende. Eno Zorgverzekeraar wilde haar interne processen en ICT-landschap ingrijpend wijzigen. Zij sloot hiertoe met ICT-leverancier VCD de mantelovereenkomst 'Cloudias' voor de levering (i) ICT-platform en (ii) bijbehorende diensten, waarin alle technische en functionele eisen van Eno worden gerealiseerd. Dat was november 2014.
Onder diensten verstaat de overeenkomst: ‘de activiteiten die VCD verricht of dient te verrichten in verband met deze Overeenkomst, in het bijzonder het beschikbaar stellen en laten functioneren van het Platform overeenkomstig de eisen zoals nader omschreven in deze Overeenkomst’. En platform: ‘de door VCD in het kader van de Diensten te leveren private cloudoplossing, die voldoet aan de eisen omschreven in deze Overeenkomst en bijbehorende Bijlagen. Een beschrijving van het Platform wordt gegeven in Bijlage 1’.
> Standaard software of maatwerk? Het project zorgde voor problemen, zodanig dat cloudleverancier VCD niet tijdig de verschillende fasen en onderdelen van het platform kon opleveren. Allerhande mijlpalen werden niet bereikt - er viel voor opdrachtgever en gebruiker Eno domweg niets te accepteren. Dat schoot de zorgverzekeraar in het verkeerde keelgat en zij daagde VCD. Voor de rechter kruisten partijen de degens over de vraag of het project met allerlei standaardpakketten - die bij VCD op de plank liggen - kon worden samengesteld of dat er wellicht sprake was van maatwerk.
Bij nader inzien bleek dat een tabel opgenomen in de bijlage bij de overeenkomst echter ‘slechts’ een beschrijving in grote lijnen van de bedrijfsprocessen bevatte, die door Cloudias ondersteund zouden moeten worden. Te algemeen dus. In deze bijlage staat ook vermeld dat de precieze invulling van de functionaliteit zal vastliggen in tussen Eno en VCD af te stemmen dan wel afgestemde ontwerpdocumentatie (voor de door VCD ontwikkelde onderdelen) en productdocumentatie (voor de aangekochte standaard software, waarmee volgens VCD software van derden wordt bedoeld, zoals Exact Synergy). Op grond hiervan komt de rechter tot de slotsom dat er geen sprake is van de levering van standaard software.
> Wat ging er fout bij het maken van afspraken? Kort gezegd, de crux van het conflict is gelegen in de omstandigheid dat partijen verzuimd hebben voor een detailregeling te kiezen. Elke specificatie van vereiste functionaliteit ontbreekt namelijk. Gelet op de complexiteit en omvang van de benodigde functionaliteit, is het cloudproject door beide partijen enorm onderschat c.q. niet goed aangevlogen. Op grond hiervan, aldus redeneert de rechter, is VCD niet toerekenbaar tekortgeschoten in de nakoming van haar verplichtingen door zich niet te houden aan de overeengekomen (fatale) termijnen voor de oplevering van verschillende fasen en onderdelen van een ICT-platform.
Leverancier VCD heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat en waarom oplevering van het IT-platform op basis van de herziene mijlpalenplanning medio 2016 niet haalbaar is, dat dit ook geldt voor een opleverdatum van 1 mei 2017 en voorts dat VCD dit - overeenkomstig het bepaalde in de Overeenkomst - terstond aan Eno heeft meegedeeld. Van VCD wordt niet het onmogelijke gevergd om voor 1 mei 2017 te leveren. Tot slot een opmerking. Had VCD als deskundig leverancier gebruiker Eno niet behoren te waarschuwen dat het ontbreken van de bepaaldheid van de specificaties van de vereiste functionaliteiten tot een aanzienlijk risico leidt ten aanzien van de vastgestelde datum van het turn-key opleveren van het project?
Mr. V.A. de Pous is bedrijfsjurist en industrie-analist. Hij houdt zich sinds 1983 bezig met de juridische aspecten van digitale technologie en informatiemaatschappij en is medewerker van uitgeverij FenceWorks.